Herkese Merhaba,
Yılın başında para ile ilgili hedeflerimizi belirlerken ‘Bu yıl borçtan kurtulmam lazım.’ ya da ‘Bu yıl daha fazla para biriktirmek istiyorum.’ gibi net olmayan, bulanık hedefler koyuyorsanız yıl sonunda bunlara ulaşmanız ya da verimli ulaşmanız çok da muhtemel değildir. Hayatımızın her alanında olduğu gibi bütçe ile ilgili hedeflerimiz de ‘akıllı’ olmak zorunda.
Bir hedef nasıl ‘akıllı’ oluyordu?
- Spesifik olacak, belirsiz olmayacak.
- Ölçülebilir olacak, ilerlemeyi ölçmenize, yolda kalmanıza yardım edecek.
- Ulaşılabilir olacak, imkansız olmayacak.
- Gerçekçi olacak, hayalperest olmayacak.
- Zamanı belli olacak, bir takvime yerleşecek.
‘Akıllı’ hedeflere örnek vermek gerekirse;
- 1 Eylül 2023’e kadar 40.000 liralık kredi kartı borcumu ödemem gerekiyor ve bu konuda bankam yardımcı olabilir mi ve bana yeni bir sistem önerebilir mi diye bugün onları bir arayacağım.
- 31 Aralık 2023’e kadar emeklilik hesabıma 10.000 lira yatırmak istiyorum. Bunu nasıl başarabileceğimi ve parayı nereye yatırmam, nasıl değerlendirmem gerektiğini öğrenmek için Çarşamba günü sigorta şirketi ile görüşme yapacağım.
Bunun yanı sıra para ile olan ilişkimizi dönüştürmek yolunda atacağımız adımlardan biri de bu konu ile ilgili tüm başarılarımızı kutlamak.
Kendimize karşı genellikle çok katı olma eğilimindeyiz, her zaman bardağın dolu tarafını değil, boş tarafını görüyoruz.
Para söz konusu olduğunda geçen yılın tam bir kayıp olduğunu düşünmeye daha yatkınız. Çok alışveriş yaptınız, hiç düşünmeden harcadınız, yine birikim yapmadınız… Eminim konuya yakından bakarsanız bazı parlak kıvılcımlar bulabilirsiniz.
Yılı, aydan aya gözden geçirmeyi alışkanlık haline getirin, neyin işe yarayıp, neyin yaramadığını ve kutlanacak şeyleri bu şekilde daha net görebilirsiniz. Temmuz ayında bireysel emeklilik için ödeme yapmaya başlamış olabilirsiniz, dışarıdan kahve içme konusunu azaltmak için adım atmış olabilirsiniz, Ekim ayında bazı günlerinizi harcamasız gün olarak geçirmiş olabilirsiniz…
15 dakikanızı ayırın ve şu ana kadar para konusunda attığınız iyi, güzel, size fayda sağlayan şeyleri not alın. Ve sizin için neyin işe yaradığını, neyi yapabildiğinizi fark edin.
Yani bu konuda başarılarınıza odaklanın, en küçük olanlarına bile.
Belki cep telefonunuzun veya internet paketinizin faturası için gsm şirketi ile yeniden görüştünüz. Bu doğru yönde büyük bir adım. Belki de harcamalarınızı takip etmeye ve giderlerinizi kısmaya kararlıydınız, on iki ayın yalnızca ikisini yönetebilmiş olsanız dahi elde ettiğiniz başarıyı kutlayın. ‘Hayır’ dediğiniz ve savurganlık yapmadığınız ya da gerçekten istediğiniz bir şeyi satın almadığınız zamanlar olmuş olmalı. Bunları yazın.
Mükemmel yapmamış olsanız bile.
Ve sonra planlarınızı neyin raydan çıkardığını anlayın. Bu yıl kendinizi başarıya hazırlamak için farkındalığınızı kullanın.
Parayla ilişkiniz üzerinde çalışmaktan aşırı derecede stresli hale gelmişseniz, endişeliyseniz, utanmış hissediyorsanız veya korkmuşsanız, olumsuz duyguların ötesine geçmenize ve sıkışıp kalmış halinize yardımcı olabilecek bir akıl hocası bulmaya çalışın.
Bugün söylemek istediğim üçüncü şey ise para zihniyetinizi bulandıran ve parayla ilişkinizi değiştirmenizi engelleyen sınırlayıcı inançları ve kendi kendinizi baltalayan mesajları artık bırakmanız. Genelde insanlardan duyduğum olumsuz iç konuşmalardan bazıları:
- Senin gibi rakamlarla aram iyi değil.
- Para konuları ile eşim ilgilenir, ben anlamam.
- Her zaman aptalca para kararları veririm.
- Borçtan asla kurtulamadım.
- Banka ekstremi nasıl okuyacağımı bilmiyorum.
- Para beni çok fazla strese sokuyor.
- Girişimci olmak ve para kazanmak için cesarete ihtiyacım var.
- Ben bu sularda yüzemem. Boğulurum.
- Para konuları çok kafa karıştırıcı.
- Finansal öğrenme konusunda zayıfım.
- Sayılarla aram çok kötü. Matematiği hiç sevmem.
Bu ifadelerden herhangi biri size tanıdık geliyor mu?
Bu inançlardan kurtulmanın zamanı geldi. Bu cümleleri, hayatınıza daha iyi hizmet eden olumlu düşüncelerle değiştirin.
‘Sayılarla aram çok kötü.’ yerine şu şekilde ifade edin: Hayatımda karmaşık kavramlar öğrendim. Parayı da anlayabilirim.
Parayla ilişkini dönüştürmek için gerekenlere sahip olduğunu biliyorum. Zihninizde para dağınıklığını bırakın ve dönüşümün başlamasına izin verin.
- Yazımı sevdiysen serinin devamını ‘Bütçe 101 Mail Programı‘mda bulabilirsin.
